مبانی نظری و پیشینه بررسی مناسبات شهر و روستاهای پیرامون

بصورت فایل ورد

همراه با منابع

2-1 ادبیات تحقیق.. 11

2-1-1 اهمیت و بررسی و مطالعة شهر و روستا 11 

2-2- تعریف و مفهوم شهر. 15

2-2- 1 مفهوم شهر از دیدگاه تاریخی.. 16 

2-2-2 مفهوم شهر از دیدگاه اجتماعی.. 16 

2-2-3 مفهوم شهر از دیدگاه اقتصادی.. 17 

2-2-4 مفهوم شهر از دیدگاه آماری.. 17 

2-2-5 مفهوم شهر از نظر نوع معیشت... 19

2-2-6 مفهوم شهر از دیدگاه منظر خارجی و سیمای آن. 19

2-2-7 مفهوم شهر از دیدگاه جغرافیایی.. 20

2-2-8 شهر و روستا و تقسیم کار. 21

2-2-8–1 تمرکز و انزوا 22

2- 3 تعریف و مفهوم روستا 22

2-3-1 وحدت روستا 25

2-3-2 خصیصه های روستا 25

2-3-3 تعریف و مفهوم روستا از دیدگاه جغرافیایی.. 26

2-4 تفاوت های ساختاری بین شهر و روستا 27

2-5 تعریف حوزه و منطقه نفوذ. 29

2-6 عوامل مؤثر در برقراری روابط شهر و روستا در ایران. 31

2-7 نقش عوامل طبیعی در برقراری روابط شهر و روستا 32

2-8 نقش عوامل اقتصادی در برقراری روابط شهر و روستا 44

2-9 نقش عوامل اجتماعی و فرهنگی در برقراری روابط شهر و روستا 54

2-10 نقش عوامل سیاسی و اداری در برقراری روابط شهر و روستا 57

2-11 پیشینه تحقیق 60

 

2-1 ادبیات تحقیق

2-1-1 اهمیت و بررسی و مطالعة شهر و روستا

مطالعه و بررسی روابط شهر و روستا به منظور درک مسائل شهرگرایی و پیدایش راه حل های مناسب جهت برقراری یک روند توسعة متعادل شهری و روستایی ضروری به نظر می رسد، انجام پژوهش هایی در این زمینه در مناطق شهری و روستایی ما را برای درک و فهم پدیدة واقعی که امروزه با آن موجه هستیم کمک خواهد کرد و از اختلاف شدید مزایای اقتصادی، اجتماعی شهر و روستا که در حال حاضر رو به افزایش است خواهد کاست.

شهرنشینی همیشه مسائل بنیادی و جنبی زیادی با خود همراه داشته است. این پدیدة زمان با ابعاد تاریخی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی که تجسم فضایی و تبلور فیزیکی حضور انسان در محیط است، امروزه به یکی از پیچیده ترین فضاهای کالبدی و عملکردی تبدیل شده و هر روز مسائل و پرسش های تازه ای را در ارتباط با علت وجود و مکانیسم حیات خود مطرح می سازد. اینکه شهرها چگونه پا می گیرند و براساس چه روابطی به حیات خود ادامه می دهند و نیروی محرکة پویایی عظیم آنها چیست و یا اینکه عوامل محیطی در مکان یابی آنها تا چه حد مؤثر بوده است و به زبانی ساده جاذبه های شهرنشینی در چه نهفته است، از جمله پرسش هایی است که تنها به طور جسته و گریخته مورد بررسی قرار گرفته و هنوز پاسخی درست و مبتنی بر یافته های علمی بدان داده نشده است.

در پیدایش و شکل گیری شهرهای شرقی در خاورمیانه به طور عام و ایران به طور خاص عوامل متعددی مانند عوامل سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی با اتکاء به شرایط مساعد محیط طبیعی و حوزه های نفوذ شهری که عمدتاً روستاها هستند، نقش مؤثری داشته است. در خاورمیانه مناطق مساعد طبیعی برای کشاورزی و سکونت یکجانشینی به واحدهای بزرگ و کوچک و یا نوارهای کاملاً باریک منحصر می شود در حالی که گستردگی فضاهای سکونتی و معیشتی در اروپا و حتی هندوستان و چین از ویژگی های چشم‎انداز جغرافیایی آنهاست، «به عقیدة ویرت که مطالعات وسیعی دربارة شهرهای شرقی دارد، حوزة نفوذ کشاورزی مربوط به شهرهای شرقی اغلب به مراتب مشخص تر از شهرهای اروپایی است، بسیاری از شهرها، مرکز یک محدودة معین طبیعی و جمعیتی اطراف خود هستند که پیرامون آنها را اراضی بایر، دیم زارها و یا بیابان ها در برگرفته است». «در ایران نیز فضاهای حیاتی عمدتاً در جایی شکل گرفته که یا بارندگی کافی داشته و یا اینکه امکان آبیاری از طریق روشهای سنتی یعنی قنات، چاه و چشمه برای تأمین آب وجود داشته است که ویتفوگل آن را با اصطلاح «تمدن آبی» برای مشرق زمین توصیف کرده است (رضوانی، 1381، ص3 ).